Wat veel reizigers naar Noorwegen trekt, is Preikestolen: het iconische rotsplateau dat 604 meter boven het staalblauwe Lysefjord uitsteekt. Maar wat veel mensen niet weten, is dat dit gebied nog veel meer te bieden heeft: stille hoogvlaktes, maanachtige rotsformaties, kleurrijke kustdorpjes en fjorden die je alleen per ferry kunt bereiken. In deze blog neem ik je mee langs de mooiste wandelingen, bijzondere overnachtingsplekken en routes in Zuidwest-Noorwegen vanaf Stavanger.
Land van fjorden, vikingen en trollen. Weids en dunbevolkt. Waar je je in de Alpen-landen al vergaapt aan prachtige vergezichten doet Noorwegen er nog een schepje bovenop. Een onvoorstelbaar mooi landschap en schaars bebouwd. Elke keer als je denkt het kan niet mooier, ontvouwt zich weer een ongeëvenaard uitzicht.
Friluftsliv, leven in de buitenlucht, is dan ook een diepgewortelde filosofie is in de Noorse cultuur, waarbij men de verbinding met de natuur zoekt en ervan geniet.
De zuid west regio rondom Stavanger is een perfecte introductie tot het gevarieerde landschap van Noorwegen. Op korte afstand vind je hier fjorden, kust, en toegankelijke wandelroutes. Op één dag kun je langs het strand lopen en een paar uur later op een rotsplateau boven de boomgrens staan.
De regio biedt volop mogelijkheden als je graag buiten actief bent, zonder dat je direct aan meerdaagse expedities vastzit. Klassieke routes zoals die bij de Lysefjord zijn goed gemarkeerd en praktisch te plannen, maar er zijn ook minder bekende paden rond kleine dorpen en langs de kust die rustiger zijn en minstens zo mooi. De regio is daarmee een fijne plek om het tempo vanzelf te laten zakken.
Deze reis voerde me naar het iconische uitzichtpunt Preikestolen. Preikestolen is beroemd en dat betekent dat het er druk kan zijn. Met een lokale gids, zoals Explore Lysefjorden, krijg je iets wat je anders mist: een rustiger pad omhoog, extra uitkijkpunten, uitleg over de flora en fauna, en met mazzel de border collie als mascotte onderweg.
Wij namen niet het rotsachtige hoofdpad maar het oude paardenpad omhoog. De route gaat over bospaden, rotsachtige stukken en langs vennetjes en prachtige vergezichten. Pas helemaal boven opent het fjord zich onder je, dat blijft bijzonder, hoeveel foto’s je ook eerder hebt gezien. De gids nam ons eerst mee naar een iets hoger gelegen plateau met perfect uitzicht van bovenaf op Preikestolen. Na tien minuten dalen klommen we zelf op de magistrale rots.
Wij liepen het pad eind september in de namiddag, net voor een vroege herfststorm waardoor ik slechts een handvol wandelaars heb gezien en dat was elke windhoos en regendruppel waard. Het hoofdpad is overigens altijd goed begaanbaar, zelfs als er sneeuw ligt, maar bestaat volledig uit rotspaden en -treden. Zorg uit veiligheidsoverwegingen dat je niet in het donker boven aankomt.
Startpunt: Parking Øygardstølen
Duur: 5-6 uur retour
Seizoen: Niet toegankelijk in de winter
De hike naar Kjeragbolten staat bekend om zijn hoogteverschillen. Het pad begint direct met een flinke klim, waarbij kettingen je helpen over de gladde rotshellingen. Daarna volg je een afwisseling van stijgende en dalende stukken over open bergplateaus. Uiteindelijk sta je boven op het plateau, waar de wereld zich plotseling opent in een duizelingwekkende 1.000 meter diepe afgrond recht naar de fjord. Daar, ingeklemd tussen twee verticale rotswanden, ligt de beroemde Kjeragbolten te wachten: de hangende steen die je tegelijkertijd uitdaagt en sprakeloos maakt.
De route is goed gemarkeerd en meestal duidelijk te volgen, maar kan na regen glad zijn, dus stevige wandelschoenen zijn een must (ook te huur op de parkeerplaats). Reken op 5-6 uur voor de heen- en terugweg, inclusief pauzes. I.v.m. de weersomstandigheden en sneeuw, kun je deze wandeling kun je buiten het hoogseizoen alleen met een gids maken.
Duur: 1,5-3 uur
Start: Parkeerplaats Måsvatnet
Verborgen tussen de zachtgolvende heidevelden en ronde rotsformaties met watervallen, vind je een van Noorwegens kleine natuur-iconen: Trollpikken. De wandeling ernaartoe slingert door een landschap gevormd door oeroude magmawanden, rond gepolijst door duizenden jaren wind, regen en ijstijd. Het pad is vriendelijk genoeg voor de meeste wandelaars, maar voelt toch alsof je een klein avontuur aangaat, met elke stap ontvouwt zich meer van het bijzondere maanachtige terrein.
Het enige wat jammer is en verraad dat je toch dichterbij de bewoonde wereld bent dan op de maan, zijn de elektriciteitskabels door het park en windmolens aan de horizon. En dan ineens staat hij daar: een spectaculaire rotsformatie die de eeuwen heeft getrotseerd en met speelse trots boven het landschap uitsteekt: de Trollpikken. Het is een vleugje Noorse humor waar je gegarandeerd even om lacht.
De meest gebruikte route naar Trollpikken start bij de officiële parkeerplaats Måsvatnet.
Vanaf daar is de wandeling ongeveer 3,2 km retour, circa 1,5 uur wandelen.
Het pad is goed gemarkeerd en licht glooiend, met enkele rotsachtige stukken, maar over het algemeen geschikt voor de meeste wandelaars. Tijdens regen en rondom de vennen kan het wat glad zijn.
Je hebt ook een langere route van ongeveer 5-6 km retour vanaf de parkeerplaats bij Vannbassengan en vervolgt de route vervolgens over Veshovda en Mjølhusåsen (het Opplev Dalane-pad).
Ik laat Stavanger na een korte verkenning achter me en volg de kust naar het zuiden. De landschappen veranderen langzaam: de stedelijke omgeving maakt plaats voor ronde rotsformaties afgewisseld met ontelbaar veel vennen en meren, we passeren kleine vissersplaatsen en valleien met rivieren die richting zee stromen.
De eerste stop is het kleine Egersund met een rijke geschiedenis en opvallend mooie natuur. Egersund staat bekend om zijn witte houten huizen en oude stadscentrum. In tegenstelling tot veel Noorse steden zijn ze nooit door grote branden vernietigd, waardoor het historische karakter goed bewaard is. Vandaag heeft het een van de drukste vissershavens van Noorwegen.
De kust rondom Egersund is ruig en rotsachtig, met kleine eilandjes en diepe inhammen, typisch voor de Noorse scherenkust. Net buiten de stad vind je het prachtige Unesco Magma Geopark. De rotsformaties hier bestaan voor een groot deel uit anorthosiet, hetzelfde oeroude gesteente dat ook grote delen van het maanoppervlak vormt. Door de hoge dichtheid van dit gesteente kunnen er nauwelijks bomen wortelen, waardoor het landschap een open, lichtgrijze en maanachtige uitstraling heeft. In dit park maakte ik de eerder beschreven wandeling naar Trollpikken.
100 km ten zuiden van Stavanger ligt Sogndalstrand, een beschermd dorp met kleurrijke houten huizen langs een riviermonding. In de 17e eeuw stond het al bekend als een levendige handelsnederzetting. In de 19e eeuw bloeide het leven hier dankzij visserij en scheepvaart. Het had zelfs een eigen gevangenis voor wie het na markt op zaterdag te bont maakte (nu een bar).
Maar zoals zoveel plekken die de industrialisatie niet konden bijbenen, raakte Sogndalstrand langzaam in verval en leek het een spookstad te worden. Tegenwoordig is het juist die vergeten charme die bezoekers aantrekt. Slechts zo’n 80 mensen wonen hier permanent, maar de gerestaureerde houten huizen, de beschermde cultuurhistorische sfeer en het opnieuw visrijke zalmriviertje zorgen voor leven in het dorp.
In de hoofdstraat van Sogndalstrand vind je het Sogndalstrand Kulturhotell, een verzameling liefdevol gerestaureerde houten huizen die samen één hotel vormen. Eigenaresse Eli Laupstad Omdal heeft hier, samen met haar man en heel veel enthousiasme, niet alleen kamers gecreëerd, maar een sfeer waarin het voelt alsof je te gast bent in een levend stukje geschiedenis. De straat is de lobby, de rivier je uitzicht, en overal heerst een vriendelijke sfeer. In het knusse hotel restaurant, Folvik Kafé, draait alles om smaak en traditie. De keuken staat al jarenlang onder leiding van dezelfde chef, bekend om haar vakmanschap en gerechten met lokale ingrediënten.
Vanuit Sogndalstrand is het een korte rit naar het Jøssingfjord, een fjord met steile rotswanden, bekend vanwege twee kleine houten huizen die, al honderden jaren, onder een overhangende rotswand verscholen liggen: Helleren. De huizen worden door de rots beschermd. Wind en regen hebben hier eeuwenlang geen kans gehad. Perfect uitstapje voor een regenachtige dag, want juist dan ervaar je hoe ingenieus deze huisjes ooit geplaatst zijn.
Bezoek ook het naastgelegen Jøssingfjord Vitenmuseum, een mooi startpunt om het landschap en de geschiedenis van de streek beter te begrijpen. Het is een prachtig nieuw gebouw, als een diamant in het landschap. De moderne aanbouw is een uitbreiding van de oude energiecentrale.
Verder landinwaarts richting Gloppedalsura, vind je de grootste steenslaghelling van Noord-Europa. Het is een imposant beeld, gigantische steenblokken liggen hier gestapeld tegen de flanken van de bergen, alsof de natuur hier ooit in één klap iets heeft opengebroken. Dit is een plek om even te stoppen en te kijken; pas dan dringt de schaal echt tot je door.
In deze regio bezocht ik twee bijzondere plekken voor lunch, diner of overnachting:
Vanuit Sirdal voert een van de mooiste autoroutes van Noorwegen. De weg slingert door een landschap dat lijkt op een kale maanvallei: rondgesleten rotsen, stille bergmeren waarin de lucht zich spiegelt. In de herfst is dit gebied betoverend. Rood, oker, diep goud en donkergroen vloeien in elkaar over. Het licht is laag en zacht. Je raakt ook hier niet uitgekeken.
Stop zeker bij Utsikt Tjødnapollen: een rustig, minder bekend uitzichtpunt met prachtig panorama over het langgerekte meer Tjødnapollen en de ruige, golvende rotslandschappen eromheen. En weer iets verderop vindt je de parking Øygardstølen, startpunt voor de hike naar Kjeragbolten.
Vanuit de bergwereld daal je via een spectaculaire haarspeldbochten-weg af naar Lysebotn, aan het uiterste eind van het Lysefjord. Vanaf hier vertrekt de Kolumbus ferry richting Forsand. Dit is geen toeristische cruise, maar een lokale verbinding; een sobere ferry met gratis thee in de bar benedendeks. Het uitzicht: blauwgrijze wanden, watervallen als zilveren lijnen, onbewoonde oevers. Leun achterover op een van de plastic dek chairs en laat de fjord de komende 2 uur voor je bewegen. Je kunt met de auto op de ferry.
Na de fjord-oversteek check ik in bij Hotel Basecamp. Ik kon op voorhand niet bevroeden dat een verblijf met de naam Basecamp een prachtig comfortabel houtbouw hotel in petto had met een fenomenaal uitzicht op een van de vele meren. Goed eten en heerlijke open haard en sauna faciliteiten. Je hebt hier de keuze uit hele luxe maar ook meer sobere kamers. Ze hebben ook een aantal familie kamers (vierpersoons). Op het terrein zit ook een info-kiosk en een winkel met wandelbenodigdheden en wandelschoenen-verhuur.
Na de hike naar Preikestolen rijd ik verder langs de Norwegian Scenic Route Ryfylke. Ik stopte even bij het Høllesli viewpoint; een minder bekend architectonisch vormgegeven uitkijkpunt. Hier kijk je diep het Lysefjord in. Bij helder weer zie je een vuurtoren en anders wellicht mistflarden tussen de wanden van het fjord.
Niet ver daar vandaan ligt The Bolder, een unieke high end accommodatie van architectonisch ontworpen houten cabins die lijken te zweven op de rotswand. Zelfs als je hier niet overnacht, is het de moeite waard om even te gaan kijken. The Bolder toont wat architectuur kan: natuur versterken zonder haar te verstoren. Binnenkort openen ze hier ook een restaurant, waar je kunt dineren boven het fjord.
Voordat ik terugkeer naar Stavanger nog een mooi uitstapje naar OmCider in Hjelmeland. Op deze sprookjesachtig gelegen boerderij, onderaan een massieve bergwand, kun je in de appelgaard rondkijken en proeven hoe fruit, regen en rotsgrond samen smaak creëren. De prijswinnende ciders zijn droog en fris, de sfeer bij OmCider is open en persoonlijk. Neem een paar flessen mee voor later, dit zijn smaken die je terugbrengen naar het landschap.
Deze reis voerde me niet alleen naar het iconische uitzichtpunt Preikestolen, maar ook naar afgelegen fjorden, kleine kustplaatsjes, stille hoogvlaktes en sfeervolle hotels, allemaal dicht bij de natuur. En hier in de uiterste zuidwest hoek van het land is elke rit er een waarbij je met je neus tegen het raam gedrukt zit om maar niks te hoeven missen van het prachtige landschap. Een fan aan het woord? Ja, Noorwegen heeft mijn hart veroverd en ik blijf me verbazen hoe het mogelijk is dat ik het niet eerder op de radar kreeg.
Wij Nederlanders hebben lang zuidwaarts gekeken voor onze vakantiebestemming maar Noorwegen blijkt een gemiste kans voor natuurliefhebbers! “En het weer dan?” vraag je je af, maar zoiets als slecht weer bestaat niet, enkel slechte kleding, zeggen de Noren.
Stavanger, de vierde grootste stad van Noorwegen, is compact en levendig met een haven als middelpunt. Het is de ideale uitvalsbasis voor een reis door het Lysefjordgebied. Neem de tijd voor een wandeling door het historische Gamle Stavanger met witgeschilderde houten huizen langs geplaveide straten.
Vergeet niet om Øvre Holmegate te bezoeken, een straat die zo kleurrijk is dat het op regenachtige dagen dient als zon voor de stad. Hier vind je cafés, boetiekjes en terrassen vol lokale sfeer.
Tip voor een rustig begin: Start je dag met een koffie bij Bøker og Børst, een café waar boeken, spelletjes en warme gezelligheid samenkomen.
Wanneer je aan het einde van de reis terugkeert naar Stavanger, voelt de stad anders. Je hebt nu de stille plateaus gezien, de dorpen aan het water, de rotsen die geen haast kennen. De stad is een goede plek om af te sluiten: verse vis eten aan de haven, de net gerenoveerde, en oudste kathedraal van Noorwegen bezichtigen, een laatste koffie in Øvre Holmegate en misschien zelfs plannen maken om terug te komen.
Auto & Veerboot:
Auto via bruggen en tunnels:
Vliegen:
Mieke Tacken
Ik ben interieurontwerper, fotograaf en een fervent liefhebber van wandelen in de natuur. Ik heb mijn hart verloren aan de eenvoud en schoonheid van wandelvakanties. Ik waardeer ik ook de unieke ervaring van een verblijf dat een verhaal vertelt over de lokale geschiedenis of cultuur. Ik deel hier mijn verhalen en tips, waar mogelijk met een lichte voetafdruk en altijd een hart vol verwondering.
Met een passie voor reizen en fotografie én meer dan 30 jaar ervaring in de reisbranche, deel ik graag mijn bijzondere natuur-reistips. Reizen is heerlijk en belangrijk, je ontmoet nieuwe mensen en culturen en het opent je blik op de wereld.
Valldal in West Noorwegen: natuur, wandelen, fietsen & de mooiste plekjes Als ik Valldal in één zin moet vangen, dan is het: diepblauwe fjorden, pieken met eeuwige sneeuw, een bruisende rivier en een dorp dat naar aardbeien ruikt. Het...
San Vito Lo Capo: wandelen langs de rand van het paradijs De eerste keer dat ik in San Vito Lo Capo kwam (1999) viel me vooral de azuurblauwe kabbelende kustlijn op: kristalhelder water raakt de rotsen, de geur van tijm en zeezout komt je tegemoet en je voelt écht de...
Laat je inspireren
Ben je op zoek naar de mooiste wandel- en fietsroutes? Of wil je informatie over reizen met de trein of advies voor de mooiste roadtrips door de natuur. Laat je inspireren voor je volgende reis in het groen; ideeën om je eigen reis te plannen of te kiezen voor een georganiseerde reis.
