Runde is een vogeleiland in west Noorwegen, niet ver van de stad Ãlesund. Je kunt hier veel leren van de natuur en het ecosysteem in het onderzoekscentrum. Als ik er iets geleerd heb, is dat het weer elk moment kan omslaan, maar wát een variatie aan natuur en vogels.
We spotten de papegaaiduikers die er broeden en in het onderzoekcentrum is heel veel meer te zien en te doen. Zeker een dagtrip (of meer) waard als je in de buurt bent. Bovendien herbergt het eiland een grote schat uit Nederland.
Volgens de locals zouden de papegaaiduikers op 15 april om 20 uur ‘s avonds pas naar Runde komen. Ik was er eind maart en had geluk, want er waren er al heel wat gearriveerd.
Tussen april en augustus komen meer dan 30.000 papegaaiduikers naar de kliffen op Runde om te broeden. Ze komen er wel op bepaalde tijden van de dag, dus laat je goed informeren in bezoekerscentrum Runde Opplev. Ik was er aan het einde van de middag en zag er heel veel aankomen vliegen en zich installeren op de kliffen.
De papegaaiduiker is een monogame vogel. Vader en moeder zorgen samen voor het nest en hun kuiken. Ze blijven praktisch hun hele leven samen (zo’n 20 jaar). In de winter leven ze op de oceaan. De roep vanuit hun nest lijkt een beetje op een sirene. Ze komen in het voorjaar naar de kliffen op Runde om als monogaam koppel 1 ei te leggen. Als er voldoende haring in de zee zit (de laatste jaren is dat het geval) overleeft het jong met voldoende voeding.
Om op de klif te komen waar de papegaaiduikers zich nestelen, is een wandeling van ruim 4 kilometer (heen en terug). Het eerste gedeelte is een sterke helling maar wel geasfalteerd. De klim begint vlakbij de camping op het eiland.
Verder loop je over een aangelegd pad door prachtige natuur naar de plek waar de papegaaiduikers komen om te broeden. Het is echt de wandeling waard. De vogels hebben een vast ritme en komen aan het einde van de middag….
Een iets langere hike, maar ook de moeite waard is die naar de vuurtoren op het eiland. Het is zo’n 8 kilometer. Je start bij dezelfde route als naar de vogels, tot je een afslag naar rechts neemt. Je kunt bij de vuurtoren ook overnachten. Een bijzondere ervaring, lees hierover onderaan meer.
Eiland Runde heeft slechts 100 inwoners. Het is onderdeel van de gemeente Herøy. Ze hebben heel wat meer vogels. Behalve de papegaaiduiker zie je hier ook Jan van Genten en de zeearend. Ook de tapuit, grote jager en kuifaalscholver zijn enkele van de vele vogelsoorten die je hier kunt spotten.
Op Runde zit een onderzoekscentrum dat samen met meerdere universiteiten op de wereld onderzoek doet naar het leven in de zee en op het land. Het centrum wordt gefinancierd door de Noorse overheid. Onder andere zeewier en waterkwaliteit worden onderzocht. Plastic in de zee wordt opgeruimd met visnetten.
Je kunt natuurlijk zelf op pad gaan op het eiland maar het is leuk en leerzaam om mee te doen aan één of meerdere activiteiten van het onderzoeks-/bezoekerscentrum. We gingen te water langs de kust. Gids Johannes liet ons zeewier proeven en vond de eerste papegaaiduikers van het seizoen. We leerden over het ecosysteem en het belang van alle schakels hierin. Het onderzoekscentrum heeft meerdere activiteiten:
Zeewier is er in veel soorten en maten. Het bevat veel gezonde voedingsstoffen. Op Runde proef en leer je over de vele verschillende soorten. Sommige smaken naar truffel of naar krab. Het wordt dan ook steeds meer in restaurants gebruikt als alternatieve en duurzame smaakmaker.
Wat een bezoek aan Runde extra bijzonder maakt, is het feit dat hier 300 jaar geleden het Nederlandse VOC-schip de Akerendam is gezonken. Het schip voer in 1725 onderweg naar Batavia (Jakarta) met maar liefst 500 kilo aan zilveren en gouden munten aan boord. Het besloot om boven de Engelse eilanden te varen om piraterij te omzeilen.
Het raakte daar in een storm terecht en zonk voor de Noorse kust. De ramp is destijds wel ontdekt, maar in de loop van de jaren in de vergetelheid geraakt. Het was niet bekend dat het wrak zoveel waarde aan boord had.
In de zomer van 1972 ging een groepje Noorse vrienden duiken vlak bij de vuurtoren op het eiland. Bij toeval vonden ze het wrak met de enorme schat aan zilveren en gouden munten aan boord. Het is één van de meest waardevolle zeevondsten ooit gedaan.
Een klein deel van de opgedoken schat kun je in het bezoekerscentrum zien. Ook een maquette van het schip, nagemaakt door de vuurtorenwachter. Nederland heeft tevergeefs geprobeerd eigendom te verkrijgen over de schat. De vinders van het wrak hebben een groot deel van de buit zelf mogen houden.
Je kunt op verschillende plekken overnachten op het eiland Runde:
Om de papegaaiduikers te zien ga je het beste tussen april en augustus. Wij waren er eind maart en hadden geluk. Qua weer, ben op alles voorbereid. Het kan gauw omslaan. Lees hier meer artikelen over Noorwegen.
Met een passie voor reizen en fotografie én meer dan 30 jaar ervaring in de reisbranche, deel ik graag mijn bijzondere natuur-reistips. Reizen is heerlijk en belangrijk, je ontmoet nieuwe mensen en culturen en het opent je blik op de wereld.
Rondreis Noorwegen & Zweden: van Oslo naar Värmland Een rondreis door Noorwegen en Zweden in het teken van natuur en cultuur. Ik maakte deze reis in mei en vond een combinatie van natuur, rust en cultuur met diepe wortels in traditie. Lees over mijn ervaringen en...
Laat je inspireren
Ben je op zoek naar de mooiste wandel- en fietsroutes? Of wil je informatie over reizen met de trein of advies voor de mooiste roadtrips door de natuur. Laat je inspireren voor je volgende reis in het groen; ideeën om je eigen reis te plannen of te kiezen voor een georganiseerde reis.
