Na een rit van 3,5 uur uit Barcelona kom ik aan. Op 1.210 meter hoogte in een gehucht in de Val de Lleida in de Spaanse Pyreneeën. Seurí. Ja, kijk maar op de kaart hieronder, ik kon het ook niet vinden. Het wordt ook wel Saurí genoemd.
Op de rand van een stenen muurtje zit een oud mannetje met stok en hoed. Mooie foto, denk ik meteen. De stilte is hoorbaar. Het dorpje lijkt uitgestorven. Op een houten bordje aan een gevel hangen de namen van de 15 inwoners. Een stijl pad omhoog leidt verder het middeleeuws dorpje in. Dit lijkt een plek waar de tijd stilstaat.
Een dan kom ik bij het doel van mijn reis: het 12e-eeuwse kerkje Església de Sant Víctor. Van buiten onopvallend, maar van binnen…
De gids staat me voor de kerk al op te wachten en begint direct haar verhaal over het bijzondere kunstproject dat hier 11 jaar geleden begon. De kerk was zwaar verwaarloosd. Scheuren in de muren, vochtproblemen, afgebladderde pleister. Het idee ontstond om Santi Moix te vragen voor een restauratie. Niet zomaar een kunstenaar, maar iemand die zijn jeugd doorbracht in het dorp.
Moix aarzelde eerst, maar besloot het project aan te gaan. In 2015 begon hij aan een ingrijpende transformatie van het interieur. Hij werkte met traditionele fresco-techniek en bracht in dertig dagen een complete metamorfose tot stand. En dat voel je zodra je binnenkomt.
Ik stap naar binnen, en… ben compleet overdonderd. Felgekleurde fresco’s van bloemen, planten, mensen en dieren dansen over de muren. Geen religieuze iconen of heiligen, maar pure natuur. Tranen rollen over mijn wangen. De gids knikt: “Dat gebeurt wel vaker.”
Dit is geen museum, geen tourist trap. Dit is een plek waar kunst en natuur samenkomen in pure eenvoud. De combinatie van de verlatenheid, het licht en de onverwachte schoonheid maken diepe indruk.
De gids vertelt dat Antonio, de oude man onder in het dorp op het bankje, haar in de gaten houdt als ze naar Seurí komt. Dan weet hij dat er bezoekers zijn en wacht hij op het bankje op de reactie van mensen die van het kerkje terugkomen. Ik begrijp waarom.
Voor Moix is de natuur het fundament van zijn werk. Geïnspireerd door de leer van Franciscus van Assisi, laat hij zien hoe elk aspect van de natuurlijke wereld betekenis en waarde heeft. Zijn fresco’s tonen insecten, bloemen, stromend water en sterren. Elk detail draagt bij aan een gevoel van harmonie – een verbinding tussen mens, natuur en iets groters.
In het midden van de kerk hangt een keramieken bloem van 250 kilo, het symbolische hart van het werk. Een eerbetoon aan de schepping zelf en een teken van nieuw leven na de dood.
Behalve de mooie gedachte is het ook nog eens bijzonder fraai geschilderd. Hoe langer je kijkt, hoe meer je ontdekt. Santi Moix wil dat de ruimte bijdraagt aan het verrijken van je innerlijke wereld, je nieuwsgierigheid wekt en harmonie bereikt. Dat is in mijn geval zeker gelukt.
Het dorp Seurí ligt in een uithoek van de Catalaanse Pyreneeën, omringd door weiden, bergen en oude boerderijen. De kerk was lange tijd vergeten. Door het werk van Moix is het een onbekende, maar ontzagwekkende kunstplek geworden. Én een reden om deze vallei te bezoeken.
Een rondleiding duurt ongeveer een uur en is zeer aan te raden.
Santi Moix is geboren in Barcelona in 1960. Na zijn jeugd in Seurí vertrok hij op 26-jarige leeftijd naar New York, waar hij zijn carrière als kunstenaar opbouwde. Hij heeft nog steeds een huis in het dorp. Zijn werk, variërend van schilderkunst tot beeldhouwkunst, draait vaak om de relatie tussen mens en natuur.
Zijn keuze voor de fresco-techniek in Sant Víctor is een knipoog naar de Romaanse kunsttraditie in deze regio. Een complexe techniek die vakmanschap vereist: schilderen op natte kalk, zonder correcties, met natuurlijke pigmenten.
Ik had het eigenlijk geheim willen houden. Maar sommige plekken zijn té bijzonder om niet te delen. De fresco’s van Moix in de kerk van Seurí zijn wat mij betreft een van de meest indrukwekkende kunstervaringen in Europa. En dat, in een dorpje dat op geen enkele toeristische kaart te vinden is.
Laat je verrassen. Laat je raken. En neem de tijd om te kijken. Echt te kijken.
Ik heb het werk van Moix online opgezocht en ja, het is te koop. Ik spaar nog even door.
Fresco schilderen is de techniek die Santi Moix heeft gekozen om de duurzaamheid van het werk te waarborgen én als eerbetoon aan de grote meesters van de Romaanse kunst, die licht en kleur gaven aan een groot deel van de kerken in de Pyreneeën.
Het vereist samenwerking tussen kunstenaar en stukadoor. De schildertechniek wordt uitgevoerd op een oppervlak bedekt met twee lagen kalkmortel: een dikkere laag met gebluste kalk, zand en water; en een tweede, dunnere laag met marmerstof, gebluste kalk en water.
Het pigment wordt op deze laatste laag aangebracht als het nog vochtig is. Hierdoor moet de schilder snel werken, binnen enkele uren na het aanbrengen van de mortel. De grootste moeilijkheid van de techniek is dat correcties niet mogelijk zijn, omdat de pigmenten, zodra ze zijn aangebracht, direct door het oppervlak worden opgenomen. Bovendien moetje anticiperen op de resulterende kleur, aangezien de tint verandert wanneer deze droogt.
Deze techniek is voor een groot deel gebruikt in de kerk. Voor de bloemen en planten is ook een synthetisch materiaal gebruikt dat aan de kalkmortel hecht. De centrale bloem van de kerk is gemaakt van terracotta en porselein.
Lees hier meer over mooie onontdekte plekjes in Spanje.
Met een passie voor reizen en fotografie én meer dan 30 jaar ervaring in de reisbranche, deel ik graag mijn bijzondere natuur-reistips. Reizen is heerlijk en belangrijk, je ontmoet nieuwe mensen en culturen en het opent je blik op de wereld.
Natuurrijk avontuur in Lombardije: Valle Trompia & Valle Sabbia Een verborgen parel in Noord-Italië Denk je aan noord-Italië, dan denk je aan het Gardameer. Maar kijk je wat verder, dan ontdek je ook een verrassende regio vol rust, natuur en cultuur: de...
Rondreis Val de Lleida, Spaanse Pyreneeën, tips en mooiste route In mei maakte ik een bijzondere rondreis door de Val de Lleida, een onbekend maar verrassend veelzijdig gebied in het noorden van Spanje. Deze vallei ligt aan de voet van de Spaanse Pyreneeën en kreeg in...
Zürich met de trein: zwemmen, stadshoning & groene hotspots Vroeg in de ochtend stap ik in Amsterdam op de trein met een warme koffie in de hand. Tegen drieën rol ik ontspannen Zürich binnen. Duurzaam reizen, comfortabel en met prachtige uitzichten. Het is eind...
Laat je inspireren
Ben je op zoek naar de mooiste wandel- en fietsroutes? Of wil je informatie over reizen met de trein of advies voor de mooiste roadtrips door de natuur. Laat je inspireren voor je volgende reis in het groen; ideeën om je eigen reis te plannen of te kiezen voor een georganiseerde reis.
