Lang waren de agriturismo’s (of agriturismi) in Italië de best bewaarde geheimen van het plattelandstoerisme. Inmiddels is het een veel gewilde en heerlijke plek om je slow vakantie door te brengen. Maar wat is een agriturismo eigenlijk? Ik heb er heel veel gezien. Ze zijn allemaal weer anders, maar er zijn wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Lees hier meer over deze bijzondere, duurzame locatie voor je vakantie en het ontstaan ervan.
Agriturismo is letterlijk een ‘boerenverblijf’. Deze manier van bezoekers brengen naar je boerenbedrijf begon in de jaren ’60. In 1973 was de officiële benaming van agriturismo een feit en mochten toeristen op de boerderij overnachten en leren van de boeren over het leven op het platteland. Agriturismo was destijds bedoeld om te voorkomen dat mensen weggingen van het platteland na de 2e wereldoorlog. Mensen wilden niet meer op het platteland leven. Vaak gingen de boerderijen over van generatie op generatie en was het vanwege de hoge kosten moeilijk om zich op het platteland staande te houden. In veel Europese landen, waaronder Italië, werd agriturismo aangemoedigd om de rurale gebieden meer aantrekkelijk te maken, om meer inkomsten te genereren voor de boeren en om banen te creëren in de rurale sector.
Dankzij agriturismo zijn op het Italiaanse platteland vele historische boerderijen bewaard gebleven en behouden ze hun traditionele agricultuur.
Agriturismo’s in Italië hebben strenge regels en zijn soms wat beperkt vanwege de belangen van hotels en restaurants. Boeren mogen officieel op 3 manieren service bieden:
Boeren die hun erf aanbieden mogen officieel niet meer dan 30 gasten per nacht in hun huis herbergen en niet langer dan 160 dagen per jaar. In sommige regio’s moeten de boeren zelfs een licentie hebben voor hospitality, wetgeving, financiën en hygiëne.
Het is duidelijk dat agriturismi op het platteland liggen. De meeste vind je in de glooiende heuvels van Toscane maar ook in de Marche en in noord-Italië vind je veel agriturismo’s.
Mede dankzij de enorme trots en gastvrijheid van de eigenaar, heb je leuk contact met de bewoners en leer je de gewoontes goed kennen. Als je hier niet van houdt en liever in privacy met je eigen gezelschap je verblijf doorbrengt, houden de eigenaren hier rekening mee. Maar het liefst laten ze je alles proeven van wat er op het land wordt bereid.
Je kamer – of vaak appartement of huisje – is in de boerderij of in een nabijgelegen woning op het terrein. Er is een informele sfeer, meestal is er geen receptie en je ervaart echt het gevoel van buitenleven op het platteland. Sommige agriturismi zijn erg luxe maar vaak zijn ze basic ingericht en hebben een authentieke sfeer met cotto vloeren, houtenbalken plafonds en antieke meubels en bedden. De stijl is vaak erg mooi en passend bij de streek. Met name in Toscane zijn de agriturismo’s erg sfeervol ingericht. De eigenaren wonen meestal zelf nog op het landgoed of in de buurt en in de veel gevallen zijn zij ook nog echt boeren die hun land bewerken.
Samen eten en eten delen heeft een belangrijke sociale rol in het Italiaanse leven dus de combinatie tussen agriturismo en lokale producten is erg aantrekkelijk voor jou als gast als je graag op een authentieke manier een vakantie wil meemaken. Je krijgt meer informatie over de lokale producten, het eten en de impact op het milieu en dierwelzijn. Én, niet onbelangrijk, het eten is vaak geweldig goed. Oorspronkelijk wordt op een agriturismo het meeste landbouwproducten zoals graan verbouwd. Maar wijn, olijfolie, fruit, kaas, honing en jam worden vaak ook geproduceerd en als er dieren zijn – runderen, schapen of varkens – natuurlijk ook vlees. Le Balze is een goed voorbeeld van een Toscaanse agriturismo.
Verblijven op een agriturismo is een vorm van duurzaam toerisme. Je bent op het platteland, buiten de grote steden. Ook is een gemiddeld verblijf bij een agriturismo vaak wat langer, omdat je echt wil genieten van de rust en omgeving. Dit is een ideale manier van slow travel.
Het kan soms moeilijk zijn om je agriturismo met de trein te bereiken. De meeste dorpjes waar de agriturismo’s liggen hebben wel een treinstation in de buurt, maar geen busverbinding naar de vaak afgelegen agriturismo’s. Je kant met de eigenaar afspreken om je op te komen halen van het station. Maar het handigste is toch om je agriturismo met de auto te bereiken. Ze liggen vaak op ‘strade bianche’, grintpaden en zijn niet altijd even goed te vinden.
Een fattoria is letterlijk ‘boerderij’ in het Italiaans. Dus hier is niet persé een boerenbedrijf actief maar je kan er soms wel slapen
Een masseria – soms ook massaria – is een oude boerderij of stal in het zuidelijk gedeelte van Italië. Je ziet ze veel in Puglia, Basilicata en op Sicilië. Ze zijn ontstaan tussen de 16e een 18e eeuw toen Spanje, om zichzelf van graan te voorzien, dorpen liet stichten door de adel in het zuiden van Italië, destijds het koninkrijk van de 2 Siciliës (Regno delle due Sicilie). De landbouw op de boerderijen bloeide op en later werden ze gerestaureerd en sinds de jaren 90 worden ze steeds vaker ingezet als hotel of b&b. Op deze manier wordt ook het doel om de historische gebouwen intact te houden bereikt. In tegenstelling tot de Paradores in Spanje en de Relais & Chateaux in Frankrijk zijn masseria’s niet in beheer door de staat maar door particuliere eigenaren.
Het zijn vaak prachtig gerenoveerde oude gebouwen met een luxe sfeer.
De meeste agriturismo’s vind je in Toscane. Maar ook in alle andere regio’s kom je ze tegen. Bijvoorbeeld in Piemonte of in Umbrië, waar het plattelandsleven nog volop bestaat.
De meest gecultiveerde producten op een agriturismo in Toscane zijn wijn en olijfolie. Daarnaast wordt veel fruit geteeld, kaas, graan, zonnebloemen en groenten.
In Frankrijk betekent agriturismo veelal dat je verblijft op een kleinschalige of boerencamping. De boer heeft op zijn land dan enkele glampingaccommodaties geplaatst en zo kun je ook in Frankrijk meegenieten van het lokale boerenleven.
Met een passie voor reizen en fotografie én meer dan 30 jaar ervaring in de reisbranche, deel ik graag mijn bijzondere natuur-reistips. Reizen is heerlijk en belangrijk, je ontmoet nieuwe mensen en culturen en het opent je blik op de wereld.
Leuk en leerzaam uitje op Texel: zilte proeverij Wij gaan geregeld een dagje naar Texel om te fietsen. Met de fiets op de boot over naar het eiland. Een echt vakantiegevoel en zo dichtbij. Op sommige plekken op het eiland is het druk, maar buiten de dorpen om is het...
Bijzonder én duurzaam overnachten Duurzaam overnachten tijdens je reis of vakantie kan op vele manieren. We selecteren bijzondere overnachtingen die elk - op hun eigen manier - een actief duurzaamheidsbeleid voeren. Dat kan bijvoorbeeld zijn door hun lokale of...
Wandelen in natuurpark de Texelgruppe over de Meraner Höhenweg De Texelgruppe is het grootste natuurpark van Zuid-Tirol. Het gebied wordt in het zuiden omkaderd door Merano, in het westen door het dal Schnalstal, in het oosten door het...
Laat je inspireren
Ben je op zoek naar de mooiste wandel- en fietsroutes? Of wil je informatie over reizen met de trein of advies voor de mooiste roadtrips door de natuur. Laat je inspireren voor je volgende reis in het groen; ideeën om je eigen reis te plannen of te kiezen voor een georganiseerde reis.
