Midden Portugal heeft veel te bieden. Behalve de vaak verrassend ruige Atlantische kust met prachtige zandstranden, heeft het binnenland heel gevarieerde natuur, authentieke dorpen én een bijzondere bergketen: de ‘Magic Mountains’.
Ik deed een road trip in mei door de natuur van Midden Portugal met start in Lissabon en einde in Porto. Ik was verrast over dit authentieke en relatief rustige stukje Portugal. Fiets, wandel, vaar en rijd mee door Midden Portugal voor de mooiste tips.
Op ruim een uur rijden van Lissabon kom je bij Óbidos Lagoon. We rijden over de N8 richting het noorden. In dit gebied heb je behalve uitstekende wijnen ook de heerlijkste appels en peren dankzij een gunstige noordenwind en relatief vochtig klimaat. Heel veel fruitbomen hier én de heerlijkste gerechten met fruit.
Vanaf de noordzijde (Caldas da Rainha) kun je bijna helemaal om de lagune wandelen of fietsen, in totaal zo’n 34 kilometer. Je kunt vanaf hier ook een boottripje doen. Wij voeren mee met Miguel en zijn zoon van Intertidal naar de andere kant van de lagune. Miguel is marinebioloog en heeft veel van zijn opa en vader geleerd. Hij draagt zijn kennis nu weer over op zijn zoon.
Heel veel watervogels, helaas nog geen flamingo’s gezien (half mei), wel veel purperreigers. Flamingo’s zijn hier meestal van eind mei tot oktober. Vissen is beperkt toegestaan en alleen met vergunning om het ecosysteem in stand te houden. Het gebied heeft een grote biodiversiteit in flora en fauna.
Door de getijdenstroom is het water heel zout. Ooit was het gebied veel groter maar het verkleint door de kracht van het inkomende water en daarmee verhogende zandbodem. Een prachtige plek voor birdwatching. Een deel van de lagune is natuurreservaat en niet toegankelijk.
Je kunt hier het hele jaar door suppen, hiken en kayakken. Ook zie je veel kitesurfers.
Óbidos is een verrassend mooi ommuurd stadje met een kasteel en een volledig intact centrum. Je kunt over de kasteelmuren wandelen. Je moet wel goed oppassen, want er is geen leuning.
Binnen de stadsmuren wonen nog maar zo’n 30 mensen. Het stadje kent onder andere een chocoladefestival (maart-april), boekenfestival, een biologische markt en nog veel meer.
Helaas komen hier inmiddels ook bussen toeristen langs. Aan te raden is om de stad vroeg in de ochtend of aan het einde van de middag of avond te bezoeken. Ik zou ook het weekend proberen te vermijden.
In het dorp heb je ook het Literary hotel: duizenden boeken van over de hele wereld vullen hier de muren…
Ik heb overnacht in Rio do Prado, een uniek en duurzaam hotelconcept vlak bij de lagune van Obidos. Het restaurant is Farm to Table en de mooie kamers zijn verspreid over het terrein.
In het nabijgelegen Caldas da Rainha zie je veel moderne street art. Behalve de muurschilderingen vind je 22 moderne kunstwerken door het hele dorp. Dit dorpje met thermale bron was ooit een bekend kuuroord voor de welgestelden.
Costanova is een schiereiland op een zandbank. Het plaatsje is ontstaan na de bouw van een brug vanuit Aveiro in de jaren ‘50 van de 20e eeuw.
Het is een kuststrook die grenst aan de laguna van Aveiro. Karakteristiek zijn de gekleurde houten en gestreepte vissershuisjes. Prachtige zandstranden én heerlijke visrestaurants. De vismarkt is één van de beroemdste in de regio’s.
Langs het strand is een 6 km lang wandelpad. Costanova staat bekend als surfoord en is in trek bij Portugezen en buitenlandse toeristen. Toch is het een heel aangename plek om te verblijven.
Restauranttip: Clube de Vela aan het water
Aveiro is een behoorlijk grote stad -ca. 80.000 inwoners- met een moderne universiteit. Heel anders dan Coimbra. De stad is bijna helemaal vlak, goed fietsen dus.
Je kunt voor het gemeentehuis in Aveiro gratis fietsen lenen (de blauwe fietsen, ‘bugas’ genaamd).
Het oude station is prachtig bewaard gebleven met de beroemde azulejos (blauwe tegels) en de stad heeft een paar heel mooie art nouveau-gebouwen. Verder heeft Aveiro een kathedraal met een wat sober interieur en een mengeling van vele tijdperken.
Aveiro wordt omringd door de zee en lagune. Op het water zie je de houten moliceiro-boten, ze lijken wat op de gondels in Venetië. Ooit gebruikt om natuurlijke mest te vervoeren, nu vervoeren ze voornamelijk toeristen.
De vissersbuurt in Aveiro is een leuke wijk met nauwe straatjes tussen 2 kanalen. De Farol de Aveiro zie je van verre liggen, het is de grootste vuurtoren van Portugal.
TIP: je kunt ook heel eenvoudig (en voordelig) vanuit Porto naar Aveiro met de trein. Binnen een uur ben je vanuit Porto in Aveiro. Er zijn meerdere verbindingen per dag.
De Grande Rota de Ria de Aveiro is een lang wandelpad van wel 600 kilometer. Het bestaat uit 3 routes. De blauwe, de gouden en de groene route. Alle drie zijn het meerdaagse routes die je te voet of met de fiets kunt afleggen, je kunt natuurlijk ook gewoon een stukje doen. Het zijn de GR 57, GR58 en de GR11.
Wij doen een fietstocht in het noordelijkste stukje van de Ria de Aveiro en zijn verrast door het enorme aantal ooievaars. Ze vliegen en broeden op alle soorten plekjes hoog in bomen en in de dorpen.
Ook hier kun je gratis fietsen gebruiken, wel vooraf reserveren bij de gemeente (bij Cais da Ribeira de Pardelhas, niet altijd geopend).
Vanuit de haven bij Murtosa (Porto do Abrigo do Bico) doen we een prachtige boottocht met moliceiro en gids. We krijgen veel uitleg over de planten die er groeien, waaronder meerdere soorten zeewier. We passeren een nu onbewoond eiland waar ooit zieke mensen en criminelen naar toe werden gestuurd.
De lagune is maar liefst 47 kilometer lang van noord naar zuid. Hij werd en wordt gebruikt voor zoutwinning en het kweken van zeewier voor bemesting. De rivier Vouga deelt de lagune in tweeën, een deel is zout en een deel zoet water. In het zoute water wordt ook rijst geteeld. Hier leeft ook de genetkat, een wilde kat.
We overnachten in Tijosa Eco-house camp, een sfeervolle B&B met 6 kamers in Ovar. Het ligt op een kwartiertje van het strand van Furadouro en is ook met de trein te bereiken uit Lissabon en Porto.
In Torreira bezoek ik museum Monte Branco over de bijzondere moliceiro-boten. Ze worden hier op originele wijze gemaakt voor particuliere eigenaren. De boten worden om de paar jaar opnieuw beschilderd, alle met een unieke eigen identiteit. Ook zie je in het museum een aantal maquettes en wordt over de historie verteld.
De historische moliceiros, gemaakt van pijnbomen, zijn een grote traditie. Ze leven hier op en om het water. Vroeger ging al het transport over water.
De Moliceiro boten in en rond Aveiro zijn houten boten die in het verleden werden gebruikt voor transport. In het eerste weekend van juli, augustus en september worden bootraces gehouden, de Moliceiro regatta.
Bioria, Natura2000 gebied, is natuurlijk erfgoed van Estarreja. Het gebied is het resultaat van de gunstige geografische ligging. Hier is het 4 x per dag eb en vloed en daardoor een combinatie van zout en zoet water. Het gebied staat bekend om de natuurlijke biodiversiteit en is daarom ook beschermd.
Bioria is een uniek project dat het natuurlijke ecosysteem in stand probeert te houden met behoud van de diversiteit van fauna en flora.
We fietsen de ‘Route Salreu’, een cirkelvormige route die je te voet of met de fiets kunt afleggen, in totaal ongeveer 8 kilometer. De route begint bij het bezoekerscentrum van Bioria. Het pad voert je door heel gevarieerde natuurgebieden zoals rijstvelden, moerassen, rietlanden en biezenvelden. Je kunt ook de app ‘Sentir Estarreja’ downloaden voor meer informatie en routes.
Je hebt in dit gebied 8 trails tot maximaal 12 kilometer.
Het gebied staat ook bekend om de vele verschillende vogelsoorten en is daarom ook geliefd bij vogelaars.
In Estarella vlakbij Salreu is een rijstmuseum gemaakt in de oude rijstfabriek. Leuk museum uit 2019 dat het belang van de lokale rijstproductie in het verleden toont.
Ook nu wordt de rijstproductie in Estarreja nog steeds op ambachtelijke schaal (en goede kwaliteit) voortgezet.
We rijden door naar Furadouro, een kleine badplaats net boven de Rio d’Aveiro. Een heerlijk diner aan zee bij Dunas restaurant met zonsondergang.
We gaan vanaf nu landinwaarts richting Vouzela. Onderweg passeren we Válega, een klein dorp met een unieke trekpleister: de kerk van Válega. Vooral van buiten heel bijzonder, want de voorgevel is helemaal betegeld met religieuze tekeningen. Ook binnen zie je prachtige tegels.
We waren er bij zonsondergang waardoor de ingang op het westen prachtig belicht was. De kerk heeft een historie uit de 12e eeuw en is in de vorige eeuw gerenoveerd.
Vouzela is een schattig groen stadje op zo’n 25 kilometer van Viseu. Door Vouzela stroomt de rivier de Vouga. Ook ligt Vouzela op de route van de Portugese centrale Camino (Lissabon – Coimbra – Porto).
We fietsen met gids David een deel van de Vouga Green Way. Prachtige geasfalteerde route door het groen deels langs oude treinrails. Door het stadje Sao Pedro do Sul met geothermische bronnen. Dit is de Ecopista do Vale do Vouga.
In dit gebied vind je Natuurpark Vouga-Caramulo, 11.000 hectare beschermd en gevarieerd natuurgebied met een rijke culturele historie.
We overnachten in Casa da Ameias, een oud kasteel met 8 sfeervolle kamers en zwembad. Onder in het kasteel is een ‘Pastel do Vouzela’ museumpje en een kapel. De ‘pastel do vouzela’ is een heerlijke lokale variant op de pastel de nata met een flinterdun laagje bladerdeeg.
Restauranttip Vouzela: Restaurant Margarida, gerund door de bevlogen eigenaar Fernando en zijn vrouw Margarida.
De Green Ways in Portugal – ook wel Ecopistas genoemd – zijn aangelegde fietspaden langs oude treinrails, door groene gebieden en langs minder bekende gebieden om slow travel te bevorderen. De wegen zijn goed, grotendeels geasfalteerd en gedeeltes gravel.
In heel Portugal is een plan van Ecopistas in wording, vergelijkbaar met de Vias Verdes in Spanje. In het noorden zijn veel van de fietspaden al uitgerold, op andere plekken zijn ze deels af. Helaas zijn ze nog niet aan elkaar verbonden.
Vanuit Vouzela zetten we koers met gids David naar de Magic Mountains. Dit zijn de bergen:
Ze liggen tussen de Douro and Vouga rivier.
Op de vraag waarom ze de Magic Mountains heten, heeft David geen antwoord. Maar even later zien we toch wel een heel bijzonder en gevarieerd berglandschap.
We rijden naar de top van berg Sao Macário in Sao Martinho das Moitas (1.052 meter). Behalve de bekende ‘Instagram-schommel’ staat hier ook een oude kerk, beschermd met een muur tegen de wind. Even verderop staat nog een kleiner kerkje aan de rand van een grot. Vanaf hier een prachtig uitzicht op de omringende bergen, waaronder de Serra da Estrela.
Volgens de legende heeft op deze plek Sao Macário zich geisoleerd nadat hij per ongeluk zijn vader doodde tijdens de jacht. Jaarlijks komen eind juli op deze plek duizenden mensen samen om dit te gedenken.
Wat de Magic Mountains extra bijzonder maakt is het paars van de heide en het geel van de mimosa die op de bergen kleurt (mei-juni). Het berggebied kent slechts enkele dorpjes. Vroeger was het een mijngebied. De dorpen zijn nog steeds veelal zelfvoorzienend.
De bergen hebben een gevarieerd landschap, helaas hier en daar ook getroffen door flinke bosbranden. De wegen zijn over het algemeen heel goed te rijden. Een prachtige en rustige route door bijzonder berggebied.
In de bergen heb je 7 Natura2000 parken en een UNESCO Geopark met miljoenen jaren oude fossielen. Op berg Freita heb je rotsen met kleine rotsjes. In dit gebied leeft ook de Iberische wolf, vossen, herten, zwijnen en roofvogels. De Vouga rivier stroomt ook hier en heeft het meest schone water van Portugal.
Door het gebied loopt een Grande Route, de GR60. Je kunt de route wandelen en fietsen (e-bike aan te raden vanwege de hoogte). Het is een route van zo’n 275 kilometer met een hoogteverschil tussen de 53 en 1.200 meter.
Het gebied is schitterend voor natuurliefhebbers, wandelaars en ervaren fietsers. Elke berg is weer anders. Het weer is hier wel onvoorspelbaar dus hou daar rekening mee. We wandelen een route langs Llevada’s en lunchen op een prachtige plek bij Lago da Garça guesthouse in Coelheira. De heerlijke traditionele lunch is verzorgd door Restaurante O Monte in Bodiosa.
We rijden verder door naar Santar, net onder Viseu. Santar ligt tussen de Caramulo berg in het noorden en de Serra da Estrela in het zuiden. Het dorp en het gebied (de Dão) staat bekend om de goede wijnen vanwege het gunstige klimaat. Het kent een adellijke historie sinds de middeleeuwen en raakte de vorige eeuw in verval door oorlogen en gebrek aan werk.
In 2013 is het project Vila Jardim begonnen: van 5 verschillende adellijke tuinen in het dorp 1 tuin te maken. De meest indrukwekkende tuin ligt achter het Casa dos Condes de Santar e Magalhães. Indrukwekkende en gestructureerde rozenperken omringd door buxussen, citroenbomen en rodondenrons gaan langzaam over in rondgevormde wijngaarden. Aan het einde van de tuin heb je uitzicht door van hout gecreërde ‘ramen’ op de tuin en villa.
Het huis is nog steeds deels bewoond en je kunt het bezoeken onder leiding van een gids met binnen ook een indrukwekkend schaalmodel van de tuinen van landschapsarchitect Fernando Caruncho.
Je kunt ook alleen de tuinen bezoeken. Villa Jardim is dagelijks geopend en je kunt online reserveren.
We rijden door richting Porto en eindigen hier onze rondreis door midden-Portugal. Verrasssend veelzijdig gebied met nog veel onontdekte plekjes.
Met een passie voor reizen en fotografie én meer dan 30 jaar ervaring in de reisbranche, deel ik graag mijn bijzondere natuur-reistips. Reizen is heerlijk en belangrijk, je ontmoet nieuwe mensen en culturen en het opent je blik op de wereld.
Faia Brava: ontdek vogels in alle rust in de Côa Valley Tijdens mijn bezoek aan de Aldeias Historicas heb ik overnacht in Castelo Rodrigo, één van de 12 historische dorpen. Vanaf daar is Faia Brava ongeveer een half uurtje rijden. Ik was er in mei en het was al...
Douro vallei wandelreis: een week langs minder bekende kant van wijngebied Ontsnap aan de massa en ontdek een andere kant van de Douro: verlaten paden, sfeervolle dorpen en kleinschalige wijnbouw. Deze self-guided wandelreis neemt je mee van Porto naar...
Laat je inspireren
Ben je op zoek naar de mooiste wandel- en fietsroutes? Of wil je informatie over reizen met de trein of advies voor de mooiste roadtrips door de natuur. Laat je inspireren voor je volgende reis in het groen; ideeën om je eigen reis te plannen of te kiezen voor een georganiseerde reis.
