De Castricumse duinen zijn onderdeel van het prachtige Noord-Hollands Duinreservaat. Het is mijn favoriete gebied om te wandelen en hardlopen. Ik mocht mee met de boswachter naar het gesloten deel in het duingebied waar kerven zijn gemaakt in de duinen. Een controversieel project, maar met een logische natuurlijke verklaring. Lees ook over de mooiste wandelroutes in de duinen van Castricum.
Het duingebied in Castricum is een prachtig wandelgebied met heel gevarieerd landschap met bossen, open duinen en natuurlijk strand. Het duingebied heeft schitterende wandelroutes van verschillende afstanden.
Er zijn veel gemarkeerde wandelroutes in en rond de duinen in Castricum. Enkele van mijn favoriete wandelingen:
Eén van de meest populaire routes is door het infiltratiegebied. Vanaf restaurant Johanna’s Hof en bezoekerscentrum De Hoep (hier kun je gratis parkeren) een wandeling van ca. 7 kilometer. De route gaat door het infiltratiegebied van PWN en heeft behalve bos ook open vlaktes en duinmeren.
Je komt langs ‘de kwal’. Op de Van Oldenborghweg wordt bij dit waterfontein elke seconde meer dan 800 liter voorgezuiverd water uit het Ijsselmeer de infiltratiekanalen ingepompt. Het opgepompte water zakt diep de bodem van de duinen in en de natuur zuivert het water daar op natuurlijke wijze. Dit proces levert jaarlijks 25 miljard liter drinkwater op.
In de winter is dit een ideaal gebied voor vogels. Je ziet hier wilde zwanen, ganzen en eenden. Het is een broedgebied voor onder andere de aalscholver. Schuin tegenover de kwal is een mooie vogelkijkhut bij het ‘boetje van Kees’.
Onder de duinen bevindt zich een zoetwaterbel. Vroeger werd alleen natuurlijk duinwater uit de bel opgepompt om drinkwater te maken. Hierdoor raakte het zoete duinwater op en verdroogde de natuur. Nu wordt evenveel water in de bodem geïnfiltreerd als dat eruit wordt gepompt. Hierdoor zijn water en natuur weer in balans.
De NS heeft in het duingebied een wandeltocht van zo’n 15 km uitgezet, de NS-wandeltocht Noordhollands Duinreservaat. Je start bij het station in Castricum en loopt naar Egmond aan zee (je kan met de bus terug). Strand, zee, schotse hooglanders, wilde paarden, gevarieerd bos, duin en veel vogels.
Dit is één van mijn favoriete routes omdat het langs zo’n gevarieerd natuurgebied komt. Ruime (gratis) parkeerplaats en vanaf hier staat de route van ca. 17 kilometer goed aangegeven met zwarte pijlen. In Egmond Binnen kun je leuk koffiedrinken of lunchen bij Nieuw Westert. Je kunt deze route ook beginnen vanaf Parkeerplaats Diederik aan de Heereweg of vanaf het parkeerterrein aan de Zeeweg bij bezoekerscentrum De Hoep.
Kijk hier voor alle wandelroutes in de duinen van Castricum.
In het duingebied ‘de Zuidernollen’, iets ten zuiden van Castricum, zijn 5 kerven gegraven in de duinen. Boswachter Ronald van PWN gaf een rondleiding door het gebied over het controversiële project, met duidelijke uitleg over het hoe en waarom.
Ik mocht mee over normaal afgesloten duingebied en zag hoe bijzonder diep het duingebied is. Kilometerslange duinen afgewisseld met struiken met grasland en zandduinen. Scottish blackface schapen grazen hier om gras- en struikgroei te beperken. De duinen die in de gaten worden gehouden hebben namen als haai, wezel en banaan. Ze hebben allemaal weer een andere vorm.
Het project is begonnen in september 2024 en wordt de komende 3 jaar nauwlettend in de gaten gehouden. Doel van het project is behalve natuurherstel ook versterking van de duinen. De inkepingen van zo’n 30 tot 40 meter breed en tot zes meter diep moeten ervoor zorgen dat kalkrijk zand vanaf het strand weer het duin in verstuift. Nu groeien de duinen dicht, waardoor kalk in de grond ontbreekt en bepaalde planten juist niet meer kunnen groeien.
Een vergelijkbaar project is de aanleg van de ‘Zeven Zusters’ bij Egmond een aantal jaar geleden.
Als de wind de duinen omhoog blaast tot de vorm van een halve maan, worden dit paraboolduinen genoemd.
Eenmaal aangekomen op de plek van één van de kerven is het even vreemd om het gat in het duin te zien. Maar je ziet even verderop landinwaarts juist nieuwe duinen ontstaan door de zandverstuiving. De strandopgang van Castricum ligt zelfs veel lager dan deze kerven.
Het lijkt tegenstrijdig, maar de kerven hebben geen negatieve invloed op de bescherming tegen de zee. Sterker nog, ze vergroten juist de veiligheid door herstel van de natuurlijke dynamiek van het duinlandschap. Het zorgt ervoor dat de duinen kunnen meegroeien met de stijgende zeespiegel en dat de kust veiliger wordt. Pfas is helaas wel een nieuwe bedreiging voor het gebied.
Het binnenwaaiende, kalkrijke zand in de Castricumse duinen herstelt de verzuring van de bodem, veroorzaakt door stikstof-neerslag. Hierdoor krijg je een gevarieerder landschap met typische duinplanten en –dieren zoals de gentiaan en de zandhagedis. Met bodemmonsters wordt de hoeveelheid kalk in de grond gemeten en geregistreerd. PWN plaatst zandvangers op verschillende plekken om de verstuiving te vergelijken.
Samen met Hoogheemraadschap is de locatie voor de kerven bepaald, zodat de duinen goed kunnen doorstuiven. Om dezelfde reden zijn een aantal strandpaviljoens naar voren verplaatst en verhoogd; zo kunnen ook hier de duinen beter verstuiven. Boswachter Ronald: “we werken met de natuur mee om de duinen toekomstbestendig te behouden. Als je de kommavlinder en de duinparelmoervlinder weer ziet vliegen, is het een teken dat de natuur goed is hersteld”.
Met een passie voor reizen en fotografie én meer dan 30 jaar ervaring in de reisbranche, deel ik graag mijn bijzondere natuur-reistips. Reizen is heerlijk en belangrijk, je ontmoet nieuwe mensen en culturen en het opent je blik op de wereld.
Noord Vogezen? Onbekend wandel-, fiets- en paardrijwalhalla. Noord Vogezen is voor veel Nederlanders een blinde vlek. En dat is zonde! Dit gebied bestaat voor meer dan de helft uit bossen. Er zijn ontelbare fiets- en wandelroutes, pittoreske dorpjes, kanalen, meren en...
Wandel de Via di Francesco van Toscane naar Umbrië De Via di Francesco (Franciscus-route) is geen echte pelgrimsroute. Tot een paar jaar geleden waren er zelfs nooit pelgrims die de voetstappen van de heilige Franciscus volgden. De route verbindt...
Wandelen in Umbrië langs de kunststeden Umbrië staat behalve de prachtige natuur vooral ook bekend om de prachtige kunststeden. Ontdek het groene hart van Italië te voet en bezoek de mooie kunststeden. We beschrijven de wandelroute die je gewoon zelf kunt wandelen,...
Laat je inspireren
Ben je op zoek naar de mooiste wandel- en fietsroutes? Of wil je informatie over reizen met de trein of advies voor de mooiste roadtrips door de natuur. Laat je inspireren voor je volgende reis in het groen; ideeën om je eigen reis te plannen of te kiezen voor een georganiseerde reis.
